آیا با وجود کیست تخمدان می توان باردار شد؟
کیست تخمدان کیسه ای پر از مایعات است که داخل یا روی تخمدان ها تشکیل می شود. کیست های تخمدان بسیار شایع بوده و اکثر خانم ها در طول زندگی شان حداقل یکبار آن را تجربه کرده اند. این کیست ها انواع مختلفی دارند که در اغلب موارد بی خطر بوده و با دارو و درمان های خانگی کیست تخمدان خود به خود دفع می شوند. با این حال برخی از آنها می توانند بر باروری و بارداری فرد تاثیر گذارند. در این مقاله درباره تاثیرات کیست تخمدان بر بارداری توضیحاتی ارائه داده ایم که خواندن آن برای خانم های حامله و یا عزیزانی که در حال حاظر کیست دارند و به فکر بارداری هستند می تواند مفید باشد.
علت کیست تخمدان در بارداری چیست؟
همه ی خانم های باردار یک کیست جسم زرد در تخمدان خود دارند. علت کیست تخمدان در بارداری این است که این کیست ها هورمون پروژسترون تولید کرده و به آن ((کیست بارداری)) می گویند. تمام حاملگی ها تا ۱۰ الی ۱۲ هفته اول به پروژسترون نیاز دارند. اکثر بارداری هایی که در آن، جسم زرد قبل از ۱۱ هفتگی به وسیله جراحی خارج شود، به سقط جنین ختم می شوند. می توان با تامین پروژسترون بدن تا ۱۲ هفتگی، از سقط جنین جلوگیری کرد. در ادامه تاثیر کیست تخمدان در بارداری را مورد بررسی قرار می دهیم.
آیا کیست تخمدان مانع حاملگی می شود؟
همانطور که گفته شد، برخی از انواع کیست های تخمدان می توانند بر بارداری فرد اثر گذارند. به طور کلی کیست هایی که می توانند بارداری فرد را با مشکل روبه رو کنند عبارتند از:
کیست شکلاتی یا اندومتریوم
کیست های تخمدان به طور کلی موجب دشواری در بارداری فرد نمی شوند اما در صورتی که این کیست ها ریشه در عاملی دیگر مانند اندومتریوز داشته باشند، می توانند در بارداری اختلال ایجاد کنند.
اندومتریوز نوعی بیماری است که در آن سلول های جداره رحم در خارج رحم رشد و نمو می یابند. رشد مداوم این سلول ها، موجب انسداد لوله های فالوپ، و تجمع خون در تخمدان ها و نهایتا تشکیل کیست می شود.
با اینکه اندومتریوز امکان باروری را کاهش می دهد، اما هنوز هم امکان حاملگی با کیست تخمدان شکلاتی، وجود خواهد داشت. در حقیقت حدود ۵۰ درصد از خانم های نابارور مشکل اندومتریوز دارند. در واقع راه هایی وجود دارد که می توان احتمال ابتلا به اندومتریوز را کاهش داد.
- ورزش مداوم
- اجتناب از مصرف بیش از حد الکل
- اجتناب از نوشیدنی های کافئین دار
سندورم تخمدان پلی کیستیک
اگر فرد کیست هایی در اندازه مروارید اما به تعداد زیاد داشته باشد، ممکن است مبتلا به سندروم تخمدان پلی کیستیک و در نتیجه ناباروری شده باشد. تخمدان ها دارای تخمک هایی هستند که از زمان جنینی در آن وجود داشته اند. این تخمک ها هر ماه در مرحله تخمک گذاری قاعدگی آزاد می شوند. این تخمک ها درون کیسه هایی به نام فولیکول قرار دارند. با بلوغ تخمک، کیسه ی فولیکولی پر از آب می شود. به طور طبیعی، فولیکول ها برای آزاد سازی تخمک های بالغ پاره می شوند و آنها را برای لقاح به رحم می فرستند.
بدن خانم هایی که مبتلا به سندورم تخمدان پلی کیستیک است، هورمون های لازم برای رشد کافی تخمک ها را نمی سازند. فولیکول ها رشد کرده و مایعات تولید می کنند اما تخمک ها از درون آنها آزاد نمی شوند. از این رو تخمک گذاری رخ نداده و فولیکول ها تبدیل به کیست می شوند.
در این صورت ممکن است بدن در تولید هورمون پروژسترون دچار اختلال شده و در نتیجه قاعدگی فرد نامنظم شود.
انواع کیست های تخمدان که بر بارداری تاثیر نمی گذارند؟
برخی دیگر از کیست های تخمدان بی خطر بوده و بر باروری فرد تاثیری ندارند. این کیست ها عبارتند از:
کیست های عملکردی (فانکشنال):
کیست های عملکردی که شامل کیست های فولیکولی یا جسم زرد هستند شایع ترین نوع کیست های تخمدان می باشند. این کیست ها طی یک چرخه طبیعی تخمک گذاری تشکیل می شوند در بارداری اختلالی ایجاد نمی کنند. در واقع کیست های عملکردی نشان می دهند که عوامل ضروری برای باروری فرد درست پیش رفته و با اختلالی روبه رو نیستند.
کیستادنوماس:
کیستادنوماس تومورهایی در تخمدان هستند که از سطح تخمدان به وجود می آیند. با اینکه این کیست ها نیازمند درمان هستند اما بر بارداری اثر نمی گذارند.
کیست های درموئید:
این کیست های جامد شامل بافت هایی شبیه به پوست، مو یا حتی دندان هستند. کیست های درموئید ارتباطی با بارداری و باروری فرد ندارند.
در صورتی که مبتلا به کیست تخمدان بوده و نگران باردار شدنتان هستید، بهتر است با پزشک مشورت کنید. پزشک می تواند گزینه های درمان کیست تخمدان را به بیمار پیشنهاد کند که موجب افزایش احتمال بارداری وی می شود.
ویژگی های کیست بارداری
همانطور که می دانید همه خانم های باردار دارای کیست جسم زرد هستند که اکثر کوچکتر از ۵ سانتی متر است. در برخی موارد اندازه این کیست ها به بیش از ۵ سانتی متر می رسد که بیش از ۱۲ هفته از بارداری عمر می کنند. کیست های تخمدان در دوره بارداری به شرح زیر دسته بندی می شوند.
- اندازه: کمتر از ۵ سانتی متر، بین ۵ تا ۱۰ سانتی متر، بیش از ۱۰ سانتی متر
- تعریف:
- ساده: مانند بادکنکی پر آب
- پیچیده: مانند بادکنکی پر آب که بادکنکی دیگر درون آن قرار دارد یا با یک حد فاصل مشخص به یکدیگر چسبیده اند.
- پیچیده با محتویات جامد: مانند کیست پیچیده اما با حد فاصلی پهن تر، چندین بادکنک درون هم و برآمدگی هایی در دیواره آن.
- سن کیست
- سه ماهه اول بارداری (کمتر از ۱۳ هفته)
- سه ماهه دوم قبل از کامل شدن جنین (بین ۱۳ تا ۲۲ هفته)، سه ماهه دوم پس از کامل شدن جنین (بین ۲۲ تا ۲۶ هفته)
- سه ماهه سوم (پس از ۲۶ هفته)
- علائم:
- بدون علائم و درد به طوری که مادر از وجود کیست بی اطلاع است.
- به همراه علائم و درد. در اوایل بارداری، مادر احساس و علائم خاصی دارد که ممکن است در برخی مواقع علت درد کیست تخمدان به وضوح تشخیص داده نشود و با علائم بارداری اشتباه گرفته شود.
خطرناک بودن کیست یا نیاز به مصرف دارو برای رفع آن، همه و همه بستگی به ترکیبی از پیچیدگی، اندازه، نوع، سن و علائم کیست تخمدان دارد. در بدترین حالت، مادر نیاز قطعی به خارج کردن کیست ۱۲ سانتی متری دارد که با گذشت ۱۵ هفته از بارداری، ایجاد درد می کند. بهترین حالت نیز، برداشتن کیست ساده ی ۴ سانتی متری قبل از ایجاد درد است. بیشتر بیماران دچار شرایطی بینابین می شوند.
چه موقع کیست های بارداری خطرناک می شوند؟
کیست های تخمدان در اوایل بارداری بسیار شایع هستند و معمولا مانند اکثر کیست های تخمدان بی خطرند.
با این حال رشد مداوم کیست ها می تواند خطرات زیادی را مانند پیچ خوردن، مشکلات زایمان و پاره شدن کیست تخمدان در بارداری به همراه داشته باشد. این یکی از هزاران دلیلی است که زنان باید در طول عمر خود خصوصا در دوران حاملگی تحت مراقبت متخصص زنان و زایمان باشند.
در صورتی که مادر دچار سندروم تخمدان پلی کیستیک باشد، خطر ابتلا به دیابت بارداری، فشار خون بارداری، سقط جنین یا زایمان زودرس در وی افزایش می یابد.
با متخصص زنان و زایمان درباره ی گزینه های درمانی و خطرات کیست در بارداری مشورت کنید. وی به شما بهترین گزینه درمانی را برای داشتن بارداری سالم و ایمن پیشنهاد خواهد کرد.