عمل بای پس معده چیست؟ + (عمل اسلیو بهتره یا بای پس؟)
رایج ترین و البته شناخته شده ترین روش جراحی لاغری، اسلیو معده است و پس از آن، عمل بای پس معده قرار دارد. هرچند که این عمل در خارج از کشور پرطرفدار است، اما در ایران به آن صورت مشهور نیست. در این مقاله سعی کرده ایم تا کمی درباره جراحی بای پس معده توضیح دهیم و به بررسی کاربردها و جوانب مثبت و منفی آن بپردازیم.
عمل بای پس معده چیست؟
بای پس معده (Gastric bypass) نوعی عمل لاغری به روش لاپاراسکوپی است. این عمل به منظور کاهش وزن موثر در افراد دارای چاقی مفرط انجام داده می شود. (افرادی که شاخص توده بدنی یا BMI آن ها ۴۰ یا بالاتر از آن باشد، چاقی مفرط دارند.)
طی این عمل یک جراح لاغری مسیر عبور مواد غذایی از مری به روده را تغییر داده و کوتاه می کند. به همین دلیل به این روش بای پس (میانبر) گفته می شود. در واقع جراح کاری می کند حجم معده کاهش یابد و غذای خورده شده بدون اینکه تمام حجم معده را اشغال یا طی کند وارد روده شود. این عمل نه تنها باعث سیری زودرس می شود بلکه اغلب مواد غذایی اضافی خورده شده مستقیما وارد روده شده و آماده دفع شوند.
نام دیگر این عمل روکس-ان-وای یا ( Roux-en-Y gastric bypas) است اما در ایران اغلب با نام جراحی بای پس معده شناخته شده است.
چه کسانی می توانند عمل بای پس معده انجام دهند؟
انجام این عمل برای به هر کسی توصیه نمی شود و تنها برای افرادی انجام داده می شود که شرایط زیر را داشته باشد:
- کسانی که شاخص توده بدنی آن ها بزرگتر یا مساوی با ۴۰ است (یا بیش از ۱۰۰ پوند اضافه وزن دارند.)
- کسانی که شاخص توده بدنی بزرگتر یا مساوی با ۳۵ دارند اما حداقل دو بیماری مرتبط با چاقی دارند. این بیماری ها می تواند شامل موارد مواردی همچون دیابت نوع ۲ ، فشار خون بالا یا بیماری قلبی باشد
- کسانی که با رژیم و ورزش نمی توانند به وزن سالمی برسند.
عمل بای پس معده چگونه انجام داده می شود؟
هدف اصلی این عمل کاهش میزان غذا و کالری دریافتی بدون وارد شدن لطمه به جذب مواد مغذی و مورد نیاز بدن است. به همین منظور معده به فاصله کمی از دریچه کاردیا (محل اتصال معده به مری) معده به دو بخش تقسیم می شود.
ایجاد برش در معده و تقسیم معده به دو بخش
در فاصله مشخصی از زیر کاردیا (دریچه بین مری و معده)، یک برش دور تا دور معده زده می شود و معده به دو بخش کوچک و بزرگ تقسیم می شود. این کار با استاپلر یا منگنه های خاصی انجام می شود و عملکردشان طوری است که همزمان کار برش و بخیه بافت را انجام می دهند.
میانبر زدن معده!
با برشی که ایجاد شد، اکنون بیمار دو معده دارد. یک معده بسیار کوچک که شبیه به یک کیسه است و به مری وصل است و یک معده دیگر که بزرگ است و به دوازدهه متصل است. اولین نکته که بعد از جدا شدن معده به دو بخش به چشم می آید این است که اکنون دیگر هیچ غذایی وارد معده بزرگ نمی شود زیرا به مری راه ندارد و غذا فقط وارد معده کوچک می شود. بنابراین ما بخش بزرگ معده را دور می زنیم یا به اصطلاح بای پس می کنیم.
اتصال روده به کیسه کوچک معده
در مرحله بعدی، روده باریک به فاصله کمی بعد از دوازده (اثنی عشر) بریده می شود و سر آزاد آن به انتهای معده کوچکی که به شکل کیسه در آورده شده متصل می شود. تا غذا از آنجا وارد روده شود.
اتصال سر آزاد دوازدهه به روده
درست است که ما بخش بزرگی از معده را از مسیر گوارش دور زده ایم اما این به معنی خارج کردن کامل معده و دوازدهه از فرآیندهای گوارشی نیست. در واقع ما برای هضم و جذب غذا به شیره معده و هورمون های مترشحه از آن داریم. در نتیجه برای اینکه این مواد ترشح شده و به هضم و جذب غذا کمک کنند، سر آزاد دوزادهه را براشته و به پهلوی روده باریک متصل می کنیم.
فواید، مزایا و جنبه های مثبت عمل بای پس معده چیست؟
- کاهش وزن قابل توجهی در دراز مدت ایجاد می کند (۶۰ تا ۸۰ درصد کاهش از کل وزن اضافی)
- مقدار غذای قابل مصرف را محدود می کند
- ممکن است به شرایطی منجر شود که مصرف انرژی را افزایش می دهد
- تغییرات مطلوبی در هورمون های روده ایجاد می کند که باعث کاهش اشتها و افزایش سیری می شود
- میزان بازگشت وزن پس از این عمل بسیار کم است
- قابل برگشت است
- موجب بهبود دیابت شده و در اغلب موارد نیاز به مصرف دارو را از بین می برد
- به درمان بیماری های مرتبط با چاقی کمک زیادی می کند.
معایب و عوارض بای پس معده چیست؟
- نسبت به اسلیو معده ممکن است عوارض بیشتری داشته باشد
- برخلاف اسلیو معده در طولانی مدت می تواند منجر به کمبود ویتامین و مواد معدنی به ویژه کمبود ویتامین B12 ، آهن ، کلسیم و فولات شود
- مدت اقامت بیمار پس از این عمل بیشتر از اسلیو است
- نیاز به پایبندی به توصیه های رژیم غذایی ، مصرف مادام العمر مکمل های ویتامینی و مواد معدنی دارد
عمل اسلیو معده بهتر است یا بای پس معده؟
عمل اسلیو معده یکی از بهترین و ایمن ترین عمل های لاغری است که با فاصله زیاد از بای پس معده پر طرفدارترین روش جراحی لاغری به شمار می رود و برتری هایی نسبت به سایر اعمال لاغری مانند بای پس دارد. این بخش را اختصاص می دهیم به مقایسه اسلیو و بای پس به سوال “اسلیو بهتره یا بای پس معده؟” پاسخ بدهیم.
میزان تهاجم
- هر دو عمل به روش لاپاراسکوپی انجام داده می شوند و تهاجم کمتری نسبت به جراحی باز دارند. اما در مقام مقایسه (بین اسلیو و بای پس) عمل اسلیو معده کم تهاجم تر است زیرا تنها بخشی از معده برداشته می شود و بافت های دیگر مانند روده درگیر نمی شوند.
- برعکس در عمل بای پس معده، معده دو بخش می شو، روده در بخش ابتدایی برش می خورد و چند اتصال جدید ایجاد می شود که زمان عمل و پیچیدگی آن را بیشتر می کند.
برگشت پذیر بودن
- عمل اسلیو معده غیرقابل بازگشت است زیرا طی این عمل نزدیک ۷۰ درصد حجم معده به طور کامل برداشته شده و از بدن خارج می شود.
- اما بای پس را می توان معکوس کرد و دوباره معده و روده ها را به حالت سابق بازگردنداند.
میزان جذب مواد غذایی
- پس از جراحی اسلیو میزان غذایی را که می توانید مصرف کنید کاهش می دهد ، اما توانایی جذب مواد مغذی شما همچنان به قوت خود باقی است
- در جراحی بای پس معده اما از دست دادن بخشی از روده کوچک توانایی جذب مواد مغذی را با مشکل روبرو می کند و شما را ملزم به مصرف مکمل می کند.
میزان بهبود بیماری های مرتبط با چاقی
اگر می خواهید بیماری های مرتبط با چاقی مانند دیابت، فشار خون یا آپنه خواب را کنترل کنید، باید بدانید که جراحی بای پس معده در حل این مسائل تا حدودی موثرتر از جراحی اسلیو معده است ، اگرچه هر دو روش مطمئناً به میزان زیادی به درمان بیماری ها کمک می کند.
میزان اثربخشی در درمان چاقی
هر چقدر چاق تر باشید، اثر بخشی بای پس معده بیشتر از اسلیو خواهد بود اما برای چاقی معمولی اسلیو بهتر است.
هزینه ها
به دلیل پیچیدگی های موجود در عمل بای پس، هزینه آن نیز بیشتر از هزینه اسلیو معده خواهد بود. برای اطلاع از جزئیات هزینه عمل لاغری کلیک کنید.