عوارض جراحی اسلیو معده (بررسی عوارض احتمالی در کوتاه و درازمدت)
عمل اسلیو معده نوعی جراحی لاغری است که به روش لاپاراسکوپی انجام می شود. این عمل تعدادی عارضه قابل انتظار ولی بسیار پیش پا افتاده و قابل کنترل دارد و معمولا نباید نگران آن ها بود. اگر عمل توسط یک جراح باتجربه انجام شود شدت و بیمار دستورالعمل ها را رعایت کند همان عوارض قابل انتظار نیز بسیار کمتر خواهد شد ولی اگر عمل توسط یک جراح لاغری کم تجربه که صلاحیت کافی برای انجام جراحی ندارد انجام شود، علاوه بر عوارض معمول، ممکن است عوارض جدی و خطرناک دیگری نیز تجربه شود. در این مقاله ما به بررسی تمام عوارض جراحی اسلیو معده پرداخته ایم.
هر عمل عوارض احتمالی دارد!
قبل از اینکه بحث معایب یا عوارض اسلیو معده را باز کنیم، اجاز دهید درباره یک مساله مهم و ناگفته توضحیاتی ارائه دهیم. در خصوص تمام عمل های جراحی چه ساده ترین نوعش با حداقل تهاجم و چه پیچیده ترینش با حداکثر تهاجم، ما مفهومی به نام عوارض احتمالی داریم.
عوارض احتمالی یعنی اینکه ممکن است یک سری مشکل در پی انجام عمل پیش بیاید، اما بروز این مشکلات قطعی نیست و فقط بحث احتمالات است. یعنی ممکن است فلان عارضه گفته شده اتفاق بی افتد یا اصلا بروز نکند. زمانی که گفته می شود به عنوان مثال یکی از عوارض احتمالی جراحی بینی آسیب به حسگرهای بویایی است یعنی ممکن است در برخی افراد به این حسگرها آسیب وارد شود ولی بیشتر بیماران چنین چیزی را تجربه نمی کنند.
عوارض عمل اسلیو از این قاعده مستثنی نیست
در خصوص عوارض عمل اسلیو نیز همین مساله صادق است. زمانی که گفته می شود عوارض اسلیو معده مثلا این ۱۰ مورد هستند، یعنی بحث سر احتمال بروز یا عدم بروز این عوارض است و قرار نیست هر کسی که عمل کرد این هر ۱۰ عارضه را تجربه کند. بلکه اگر همه چیز خوب پیش برود چه بسا هیچ کدام از آن عوارض بروز نکند یا چند مورد جزئی بروز کنند.
در چنین شرایط خاصی،شما کمترین عوارض را تجربه می کنید
و باز هم پیش از بررسی عوارض جراحی اسلیو معده، به ذکر یک نکته مهم دیگر می پردازیم. اینکه اگر با آمادگی کامل پا به اتاق عمل بگذارید یعنی سبک زندگی را تا حدی تغییر داده باشید و به توصیه ها عمل کرده باشید می توانید خود را برای یک عمل بدون عوارض آماده کنید. همچنین انتخاب یک جراح حرفه ای و باتجربه که در یک بیمارستان مجهز عمل انجام می دهد یکی دیگر از مواردی است که به موفقیت عمل عمل زیادی می کند. دنبال کردن توصیه هایی که جراح برای دوره نقاهت و پس از آن ارائه می دهد نیز می تواند عوارض عمل اسلیو را به شدت کاهش دهد.
درصد عوارض جراحی اسلیو در جهان و در ایران چقدر است؟
نرخ جهانی عوارض اسلیو معده به طور کلی حدود ۱۰درصد (%۱۰) است که از این بین تنها ۰.۳ درصد را نرخ مرگ و میر تشکیل می دهد. یعنی از تمام افرادی که این عمل را انجام می دهند حدود ۱۰ درصد با عوارض جزئی تا متوسط روبرو می شوند و کمتر از ۰.۳ درصد نیر ممکن است دچار مرگ و میر شوند یعنی کمتر از نیم درصد. این نکته را یادآورد می شویم که دکتر طاها عنبرا تاکنون بیش از ۱۵,۰۰۰ عمل جراحی لاغری انجام داده اند که درصد عوارض در آن بسیار اندک بوده است.
عوارض اسلیو معده به طور کلی چه هستند؟
بیایید ابتدا به رایج ترین عوارض جراحی اسلیو معده بپردازیم که ممکن است رخ دهند ولی طبیعی در نظر گرفته شده و معمولا خیلی زود برطرف می شوند:
- عوارض ناشی از بیهوشی عمل (حالت تهوع، استفراغ، سرگیجه یا سردرد)
- تب
- عفونت (با دارو کنترل می شود)
- درد (با مسکن کنترل می شود)
- از بین رفتن اشتها (اگر بشود اسمش را عوارض گذاشت)
- ریزش مو (نرمال است و برطرف می شود)
- کاهش جذب برخی مواد مغذی (با مکمل تامین می شود)
- و …
عوارض اسلیو در صورت عدم انتخاب جراح باتجربه یا عدم رعایت دستورالعمل ها چیست؟
برخی عوارض دیگر در اسلیو معده که اکثرا به علت انجام ناصحیح جراحی و یا استفاده از مواد نامرغوب است:
نشت در خط منگنه
معده جدید پس از برداشتن بخش زیادی از آن، با استفاده از وسیله خاصی (به نام استاپلر) که دو ردیف منگنه های فلزی از خود به جا می گذارد، دوخته می شود. در صورتی که این عمل درست انجام نشود و یا از منگنه های خوبی (به منظور کاهش هزینه) استفاده نشود امکان دارد خط منگنه نشتی پیدا کند، که خطر التهاب صفاق، عفونت و آبسه وجود خواهد داشت.
بیمار در این شرایط باید تحت مراقبت شدید قرار گیرد و اگر عفونت کنترل نشود می تواند خطر جانی را به دنبال داشته باشد.
خونریزی در خط منگنه
ممکن است خط منگنه خونریزی کند که البته احتمال آن کمتر از ۱ درصد می باشد. در این صورت معمولا می توان بدون نیاز به جراحی دیگری خونریزی را مدیریت کرد.
اما در برخی موارد لازم است تا جراحی لاپاراسکوپی دیگری روی بیمار انجام شود تا تمام خونی که در حفره شکمی جمع شده است بیرون کشیده شود. اگر پزشک از روند بهبودی بیمار رضایت نداشته باشد، ممکن است بخواهد تا دوباره جراحی لاپاراسکوپی را انجام دهد که اصلا غیرطبیعی نیست. با این حال مطالعات نشان داده اند که رسیدگی زود هنگام به این مشکلات می تواند بهترین نتیجه را داشته باشد.
فتق هیاتل
فتق هیاتل زمانی اتفاق می افتد که قسمتی از معده سُر خورده و به درون دیافراگم قفسه سینه فرو رود. این بیماری در افراد چاق بسیار شایع بوده و می توان آن را در آندوسکوپی تشخیص داد.
طی جراحی بای پس معده فتق هیاتل می تواند با دوخته شدن محل بیرون زدگی درمان شود. به طور کلی بهترین راه برای درمان علائم مربوط به فتق هیاتل که شامل سوزش سر دل یا ریفلاکس می باشد، کاهش وزن است. در این زمینه کاهش وزن بسیار بهتر از جراحی های درمانی ریفلاکس معده، عمل می کند.
افتادگی پوست
احتمال شل شدن و افتادگی پوست در کاهش وزن های شدید وجود دارد. به هیچ طریقی نمی توان قبل از جراحی اسلیو معده مشخص کرد که این مشکل تا چه اندازه برای بیمار به وجود خواهد آمد. در این زمینه، سن، ورزش، سرعت کاهش وزن و کشش پوست فرد نقش اساسی دارند.
با کمک جراحی های زیبایی مانند ابدومینوپلاستی می توان مشکلات افتادگی و شل شدن پوست را حل کرد و به این منظور بهتر است به جراحی کارآزموده مراجعه کنید.
چگونه می توان از بروز عوارض اسلیو معده جلوگیری کرد؟
جراحی اسلیو معده نیز مانند بسیاری از جراحی های دیگر عوارضی دارد، که می توان با رعایت نکات زیر احتمال بروز آن را به حداقل رساند.
مصرف رژیم غذایی توصیه شده توسط جراح و متخصص تغذیه
رژیم غذایی بعد از عمل اسلیو معده به مایعات رقیق محدود می شود. پس از مرخص شدن، بیمار می تواند از مایعات غلیظ تری استفاده کند. سپس خوردن وعده های کوچک غذاهای پوره یا له شده آغاز می شود. حتی پس از آنکه بیمار توانایی و اجازه ی خوردن غذاهای غیرپوره ای را نیز پیدا کند، مقدار کالری دریافتی وی باید به طرز چشمگیری کاهش یابد، زیرا معده ی جدید بسیار کوچک شده و ظرفیت سابق را ندارد. بیمار مجبور است میزان کمی غذا بخورد، لقمه های کوچک بگیرد و غذا را کاملا بجود.
مراقبت مناسب از جای بخیه
پزشک ممکن است به شما توصیه کند که تا ۴۸ ساعت پس از جراحی از دوش گرفتن و تا ۴ هفته از رفتن در وان حمام، استخر و جکوزی بپرهیزید. پانسمان باید تا ۴۸ ساعت پس از جراحی کاملا خشک باشد. شاید پزشکتان توصیه کند که پانسمان رویی را پس از ۴۸ ساعت بردارید. در زیر آن چسب جراحی وجود دارد که به مرور زمان می افتد. از دستورالعمل های پزشک برای تمیز کردن جای زخم و بخیه ها کمک بگیرید. رسیدگی به جای زخم از مهمترین نکات مراقبت بعد از عمل اسلیو معده است.
داشتن فعالیت های فیزیکی منظم و سبک
پزشک دستورالعمل هایی درباره زندگی شخصی بیمار به غیر از فعالیت های فیزیکی به وی می دهد. ورزش بعد از عمل اسلیو نقش بسیار مهمی در سلامت و جلوگیری از افتادن پوست بیمار دارد. به احتمال زیاد پس از جراحی اسلیو معده، مدت زیادی طول نمی کشد که از تخت بیرون آمده وشروع به راه رفتن می کنید. با این حال باید تا مدتی از انجام فعالیت های فیزیکی شدید خودداری کنید.
پاسخ به سوالات رایج درباره عوارض عمل اسیلو معده
به طور کلی هرچه عمل تهاجمی تر باشد قاعدتا عوارض بیشتری دارد. از آنجام که برای انجام عمل بای پس معده به جز معده، روده نیز درگیر تغییراتی می شود، ممکن است به نسبت عمل اسلیو، عوارض بیشتری داشته باشد.
در هر صورت حتی اگربهترین جراح لاغری، در بهترین بیمارستان انجام شود و شما نیز همه چیز را رعایت کنید باز هم عوارض رخ می دهد که طبیعی است. مثلا بی حالی، تهوع یا استفراغ در واکنش به داروهای بیهوشی که در هر عملی تجربه می شود در بسیاری از افراد ناگریز است. با این حال اگر منظور عوارض خطرناک تر مانند نشست از خط منگنه یا عفونت ناحیه عمل است، بله می توان آن ها را تا حد زیادی کاهش داده و یا حتی به صفر رساند.
